Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2010 στις 20.30
Cine Libre: κύκλος προβολών για την υγεία
Κινηματογραφικό αφιέρωμα
“περί νόσου και άλλων τινών… αφιέρωμα στην υγεία”
10/1 «Ο επίμονος κηπουρός», F.Meirelles, 2005
"...Ένα πάνελ Νιγηριανών ιατρικών εμπειρογνωμόνων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η φαρμακευτική εταιρία Pfizer παρέβη την διεθνή νομοθεσία κατά την διάρκεια μιας επιδημίας το 1996, δοκιμάζοντας ένα μη-εγκεκριμένο φάρμακο σε παιδιά με εγκεφαλικές λοιμώξεις. Η ανακάλυψη περιγράφεται σε μια μακροσκελή αναφορά της Νιγηριανής κυβέρνησης που έχει παραμείνει αδημοσίευτη επί πέντε χρόνια, παρά τις ερωτήσεις των δικηγόρων των παιδιών και των ΜΜΕ. Η Ουάσινγκτον Πόστ απέκτησε πρόσφατα ένα αντίτυπο της εμπιστευτικής αναφοράς. Της την παρέδωσε μια πηγή που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμη εξαιτίας ανησυχιών για την ασφάλειά της. Η αναφορά καταλήγει στο συμπέρασμα πως η Pfizer ποτέ δεν είχε την εξουσιοδότηση της Νιγηριανής κυβέρνησης για την παροχή του αδοκίμαστου φαρμάκου σε σχεδόν 100 παιδιά και βρέφη και επέλεξε τους ασθενείς σε ένα υπαίθριο νοσοκομείο στην πόλη Κάνο, όπου τα παιδιά είχαν προσκομιστεί για νοσηλεία εξαιτίας ενός θανατηφόρου στελέχους μηνιγγίτιδας. Το πείραμα της Pfizer ήταν μια "παράνομη δοκιμή ενός ακαταχώρητου φαρμάκου", καταλήγει το πάνελ των Νιγηριανών και καθαρή περίπτωση εκμετάλλευσης της αμάθειας"...
Μια αληθινή ιστορία γίνεται αφορμή για ένα μυθιστόρημα, που καταγγέλλει τον ρόλο των πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιριών στον τρίτο κόσμο. Ο Τζον Λε Καρέ χρησιμοποιεί τον έρωτα ενός διπλωμάτη με μια ακτιβίστρια ως καμβά, για να συνθέσει πάνω του το πάζλ της διαπλοκής του διεθνούς εμπορίου φαρμάκου. Το βιβλίο απαγορεύεται στην Κένυα, γιατί θεωρείται ότι θίγει το κύρος της βρετανικής κοινότητας στην Αφρική. Ο Μεϊρέγιες σκηνοθετεί την ιστορία της βίαιης επιφοίτησης που δέχεται ένας φιλήσυχος άνθρωπος, μετά τη μαφιόζικη δολοφονία της γυναίκας του. Υπό τη σκιά ενός ολόκληρου δικού του κόσμου που γκρεμίζεται ιλιγγιωδώς, αποποιείται τον συμβιβασμό, υπογράφοντας έτσι μια συνειδητή πορεία προς τον χαμό του…
17/1 "Sicko", M.Moore
Το δραματοποιημένο αυτό ντοκυμαντέρ του 2007 επιχειρεί μία σύγκριση του μη-καθολικού και ιδιωτικοποιημένου συστήματος υγείας της Αμερικής με τα δημόσια συστήματα υγείας της Ευρώπης, του Καναδά και της Κούβας. Μία σύγκριση που βγάζει συνταρακτικά συμπεράσματα, ιδιαίτερα επίκαιρα τώρα, που η κατάσταση πάει ν΄αντιστραφεί... Από τη μια, μόλις και μετά βίας πέρασε από το Αμερικανικό Κονγκρέσο η αναμόρφωση του συστήματος υγείας έτσι ώστε να καλύπτει τους 50.000.000 αμερικανούς πολίτες, που μέχρι τώρα ήταν ανασφάλιστοι (βασική προεκλογική υπόσχεση του Ομπάμα) και από την άλλη όλο και πυκνώνουν οι νεοφιλελεύθερες φωνές στην Ευρώπη (και ειδικά στη χώρα μας), που απαξιώνουν το ΕΣΥ και προμοτάρουν τον ιδιωτικό τομέα. Η ταινία παρουσιάζει με πικρό χιούμορ το πώς πετάγονται στο δρόμο, χωρίς ιατρική κάλυψη ασφαλισμένοι ασθενείς, όπου απλώς οι εταιρίες θεώρησαν οτι ήταν πλέον ασύμφορα, σαν περιστατικά! Εξαιρετικά διδακτικό το φίλμ για τη σημερινή συγκυρία, αλλά και διασκεδαστικό, ειδικά σε κάποιες σκηνές, όπως αυτή που δείχνει τον Ρ.Ρέηγκαν να δηλώνει οτι ένα δημόσιο σύστημα υγείας κινδυνεύει να οδηγήσει τη χώρα στον κομμουνισμό!...
24/1 Η θάλασσα μέσα μου A. Amenabar, 2004,
To Νοέμβρη του 1996 o Ramon Sampedro δηλώνει ενώπιον του ισπανικού δικαστηρίου:
"όποιος δεν καταλαβαίνει την αξία του θανάτου, σημαίνει οτι δεν κατάλαβε ποτέ την αξία της ζωής"...
Τετραπληγικός από 25 ετών, καθηλωμένος σ΄ένα κρεβάτι και πλήρως εξαρτώμενος, αγωνίζεται
επί 30 χρόνια για να μπορέσει να βάλει τέλος σ΄αυτό το καθημερινό μαρτύριο. Όταν πλέον το κράτος, του αρνείται τελεσίδικα το δικαίωμα του σ΄έναν αξιοπρεπή θάνατο, ο ίδιος αυτοκτονεί με τη βοήθεια των φίλων του, το Γενάρη του 1998. Λίγο αργότερα συλλαμβάνεται η φίλη του Ramona Maneiro, ως ύποπτη δολοφονίας, αλλά αφήνεται ελεύθερη, λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων. 7 χρόνια μετά κι ενώ έχει πάψει κάθε δίωξη, ομολογεί στην τηλεόραση ότι τον βοήθησε να πεθάνει (παρέχοντας του το δηλητήριο) και αυτό το έκανε από αγάπη.
Τη συγκλονιστική αυτή ιστορία, που συντάραξε την Ισπανία τη δεκαετία του ΄90, κάνει ταινία ο A.Amanabar το 2004, φέρνοντας πάλι τη συζήτηση για το δικαίωμα στην ευθανασία στο επίκεντρο. Το πάθος για μια ζωή με νόημα, μπορεί να οδηγήσει στη γενναία απόφαση να επιλέξει κάποιος το χρόνο του θανάτου του... κι αυτό μια κοινωνία οφείλει, όχι μόνο να το αποδεχτεί, αλλά και να το αγκαλιάσει.
31/1 The doctor R.Haines, 1991
Βασισμένο σε ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο (“the taste of my own medicine”), γραμμένο από ένα γιατρό, το φιλμ αυτό περιγράφει την πλήρη ανατροπή της ζωής ενός διάσημου καρδιοχειρουργού, όταν ο ίδιος αρρωσταίνει βαρειά. Η αλαζονεία του επιστήμονα, που έχει μάθει να διαχειρίζεται «περιστατικά» και όχι να θεραπεύει ανθρώπους, δίνει τη θέση της σ΄ένα βαθύ αίσθημα ανασφάλειας, που διακατέχει κάθε ασθενή. Ταυτόχρονα, ο πόνος και ο φόβος μπροστά στον επερχόμενο θάνατο, όπως και η απόγνωση, που γεννά η επαφή με ένα αποξενωμένο και βιομηχανοποιημένο σύστημα υγείας, οδηγούν τον κυνικό χειρουργό να ξαναβρεί την ανθρωπιά του και να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις του. Στο τέλος, μετά από αυτό το οδυνηρό μάθημα ζωής, προσπαθεί να εκπαιδεύσει τους φοιτητές του στο να μη γίνουν «επιστήμονες», αλλά θεραπευτές…