Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025 στις 18.00
Μικροφωνική συγκέντρωση
Τοποθεσία: Αθήνα / Νομική (προαύλιο Μασσαλίας)
Μικροφωνική συγκέντρωση για την αναδειξη της αποστείρωσης των τοίχων, των διαδρόμων και των συνειδήσεων ως εργαλείο παλιών και σύγχρονων ολοκληρωτισμών.
ΠΕΡΙ ΒΡΩΜΙΑΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡ(Ι)ΟΤΗΤΑΣ
"Τελευταία αρχίσαμε να νιώθουμε όλο και πιο πολύ την στοχευμένη παραμέληση στο προαύλιο της νομικής. Και ξέρουμε πολύ καλά ότι μετά την στοχευμένη παραμέληση έρχεται το gentrification. Ή μάλλον, έρχεται μέσα από αυτή. Όχι, η βρωμιά, οι μπογιές και η έλλειψη συντήρησης δεν είναι καταστάσεις που χρήζουν υπεράσπισης ή αντιμετώπισης από μόνες τους. Η αισθητική είναι ο φακός μέσα από τον οποίο προσεγγίζουμε τις κοινωνικές σχέσεις μέσα στη πολυπλοκότητά τους και ακόμα και αν νιώθουμε να μας τραβάει η υπεράσπιση των παραπάνω δεν είναι αυτό στο οποίο θέλουμε να σταθούμε. Ούτως ή άλλως η μητρόπολη, είναι ο μεγαλύτερος σκουπιδότοπος. Αυτό που θέλουμε να επισημάνουμε είναι ότι μόνο η θεαματική δημοκρατία μπορεί να μετατρέπει την βρωμιά σε ζήτημα δημόσιας τάξης. Και είναι αυτή που επιβάλλει τον εαυτό της ως τον κλειδοκράτορα αυτής της πόλης."
•Να γίνουμε το πρόβλημα της δημόσιας τάξης τους, ΑΚόΝιτο 12/22
Πριν λίγο καιρό μία από τις συλλογικότητες που στεγαζόταν στο ΑΚΝ είχε γράψει για τον δημόσιο χώρο, τις πολιτικές στοχευμένης παραμέλησης και την συνάρθρωση των παραπάνω με τους λόγους και τις πρακτικές της δημόσιας τάξης. Είχε πει «ότι μόνο η θεαματική δημοκρατία μπορεί να μετατρέπει την βρωμιά σε ζήτημα δημόσιας τάξης» και ως εκ τούτου, προσθέτουμε εμείς, να καθιστά (το αίτημα για) την καθαρ(ι)ότητα σε βιοπολιτικό μέσο απόσπασης συναίνεσης. Βιοπολιτικό, γιατί χρησιμοποιεί ως πρόσχημα την προστασία, την ενίσχυση και την προώθηση της "ζωής". Και μέσο απόσπασης συναίνεσης γιατί στο πλαίσιο κυρίαρχων λόγων που κατασκευάζουν το παράτερο ως "βρωμικο", η καθαριότητα χρησιμοποιείται για την παραγωγή κοινωνικής συναίνεσης προς τις κατασταλτικές πολιτικές του κράτους. Μέσα από αυτούς τους λόγους δεν χτυπιέται η μαύρη πάχνη από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων, η μόλυνση του αέρα από τα εργοστάσια και τα μικροπλαστικά στο χώμα, ούτε χτυπιούνται τα διαφημιστικά προσπέκτους, οι νέον ταμπέλες, τα χαρτάκια των πλασιέ, και αλλά τέτοια μητροπολιτικά σκευάσματα. Αντιθέτως, μέσα από τον λόγο περί καθαριότητας, μπορούν να χτυπάνε λιγότερο ή περισσότερο οργανωμένους, ανταγωνιστικούς λόγους, όπως έχουν διαμορφωθεί ιστορικά: γκράφιτι, ταγκιές, πανό, αφίσες, αυτοκόλλητα, τρικάκια. Όλα τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά που δεν έχουν πρόσβαση στις κυρίαρχες δομές ή σε επιχορηγήσεις. Έιτε γιατί έχουν αποκλειστεί από αυτές, ειτε γιατί τις έχουν απορρίψει συνειδητά.
Εκείνο το κείμενο του ΑΚοΝίτου έκανε κάτι πολύ απλό: επισήμανε το γεγονός ότι ο εξευγενισμός είναι μία από τις στρατηγικές της ανάπλασης, μία από τις στρατηγικές αλλαγής χρήσης του χώρου χωρίς συντριπτικές πολεοδομικές αλλαγές.(1) Το κείμενο έλεγε, ότι μετά και μέσα από την στοχευμένη παραμέληση και την διαρκή αναφορά στη "βρωμιά", έρχεται η ανάπλαση. Κάπως έτσι, μετά από την εφαρμογή μιας σειράς πρακτικών υποτίμησης του προαυλίου από την πρυτανεία (2) και εφαρμόζοντας υποδείξεις της αστυνομίας, να που ήρθε! Ανάπλαση! Τοίχοι καθαροί άρα αποκομμένοι από την δυνατότητά τους να λειτουργούν ως μέσα επικοινωνίας, ξηλωμένα παγκάκια που δεν αναπληρώθηκαν ποτέ άρα ένα προαύλιο που δεν ευνοεί το να κάτσεις και να παραμείνεις σε αυτό, ξεραμένα ή ξηλωμένα δέντρα, εργοτάξια εντός και απέναντι της σχολής, κάμερες, κλειστά και ελέγξιμα περάσματα. (Και) αυτή η ανάπλαση βρωμάει (!) έλεγχο, εξατομίκευση, και πόλεμο κοινωνικό και ταξικό.
"Μα καλά, τότε φωνάζατε ότι είναι βρώμικα, τώρα φωνάζετε που καθαρίσανε;" Να κάτι που θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιο, μάλιστα ήδη σιγοψιθυρίζεται στα μυαλά των καχύποπτα απαθών. Και αυτό το τόσο "λογικό" ερώτημα, εμπεριέχει τα μη ορατά αλλά βίαια αποτελέσματα τόσων εξουσιαστικών διαδικασιών. Προϋποθέτει τόσα αυτονόητα, που έξω από αυτά δεν υπάρχει παρά η έρημος του μη νοητού. Και απαντάμε: εσάς το σπίτι σας έρχεται και το καθαρίζει η αστυνομία; Γιατί εμείς το σπίτι μας, το φροντίζουμε μόνα μας! Δεν τίθεται λοιπόν ζήτημα κατάστασης (βρωμιά- καθαριότητα), αλλά το ποιος θέτει τους όρους, τα μέσα και τους τρόπους για την διαχείρισή της. Στην διαχείριση αυτής της κατάστασης όμως, η τραγωδία που λέγεται κοινωνία των πολιτών, που δεν είναι παρά η άλλη όψη του νομίσματος του κράτους, έχει αποφασίσει ότι το μόνο μέσο για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών είναι το κράτος. Και το κράτος με τη σειρά του αποφάσισε ότι ο τρόπος για να το κάνει αυτό, είναι να μας στερήσει τα μέσα για να μπορούμε να τις ικανοποιούμε μόνα μας. Αυτό ακριβώς αορατοποιεί η κοινωνία των πολιτών κάνοντας την παραπάνω ερώτηση, και το αορατοποιεί γιατί δεν μπορεί να διανοηθεί ένα κόσμο χωρίς κράτος, με αυτονομία, χωρίς εκμετάλλευση. Το αορατοποιεί όμως και για έναν δεύτερο λόγο. Αρνείται να δει μέσα στο βάψιμο του τοίχου το αποτύπωμα τόσων και τόσων γλωσσών, τόσων ανθρώπων, κοινοτήτων, τόσων κραυγών καταπιεσμένων- και αρνείται να τα δει γιατί στην ίδια τους την θέα, σε αυτή την αναγνώριση, θα αυτοαποδομούνταν όλη της η επιχειρηματολογία, όλη της η ύπαρξη.
Σε όλη αυτή τη διαδικασία που το κράτος βάζει μπροστά την λεγόμενη τάξη, την καθαριότητα, την αισθητική, εμείς επισημαίνουμε ότι αυτά δεν είναι παρά αντιπερισπασμοί. Αυτό που ειπώθηκε τότε και λέμε και τώρα είναι ότι πίσω από κάθε τέτοια πολιτική δύο σταδίων κρύβεται η αστυνομία, η αγορά ακινήτων, το κεφάλαιο και το κράτος. Και αυτό που συνεχίζουμε να τονίζουμε είναι ότι σε κάθε μία από τις δύο φάσεις, αρνούμαστε στους χώρους μας να κάνει κουμάντο η αστυνομία.
Μια πολιτική εξευγενισμού πατάει πάνω σε αντιεξεγερτικές τεχνικές. Επιδιώκει με κεντρικό άξονα τον λόγο διαφόρων ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων, think tank να κατασκευάσει ένα πρόβλημα, προσεκτικά δομημένο, που θα το συνοδεύουν οι επεμβάσεις της αστυνομίας. Παλιά ήταν η υποτίμηση του κέντρου, που σταμάτησε να κατοικείται και παραπαίει. Ένας λόγος που υπέκρυβε ότι το κέντρο εν τέλει κατοικείται και απλώς επιδίωκε να στοχοποιήσει αυτούς που το κατοικούν, δηλαδή τα μεταναστά. Μετά ήταν τα χρήστα επί της Μασσαλίας, της Τοσίτσα και της Μαυρομματαίων, που τους καταλόγιζαν κάθε φορά ότι προκαλούν τον φόβο και την ανασφάλεια στα περαστικά και τους κατοίκους. Ένας λόγος που χρησιμοποίησε την διάχυτη τοξικοφοβία για να επισημάνει ένα πρόβλημα που υπάρχει μόνο αν το προσεγγίσεις μέσα απο τους διαστρεβλωτικούς φακούς της μικροαστικής γυάλας. Τέλος, χρησιμοποίησαν την "βρώμα" του ΆΚΝ για να παρακάμψουν τις ίδιες τους τις "νόμιμες" διαδικασίες και να προχωρήσουν με φαστ τρακ διαδικασίες την εκκένωση και την αναδιάρθρωση. Και στα τρία παραδείγματα, έχουμε το ίδιο μοτίβο. Αναπτύσσονται σε μαζική κλίμακα διάφοροι λόγοι, που παραθέτουν ως αυτονόητο, ως κοινή πεποίθηση, ένα πρόβλημα που μόνο αυτονόητο δεν είναι. Γύρω από αυτούς τους λόγους αρχίζουν να σχηματίζονται διαφόρων ειδών μύθοι, που αναπαράγονται ανενδοίαστα από επίσημα και μη στόματα και έχουν σκοπό να προκαλέσουν κοινωνική σύγχυση. Τι είναι αληθές τι είναι λάθος, δεν έχει σημασία γιατί κομμάτι αυτών των λόγων είναι να αυτοαναιρούνται. Παρόλα αυτά, μέσα από τον καθημερινό ακαδημαϊκό, δημοσιογραφικό βομβαρδισμό γύρω από το πόσο πρόβλημα είναι κάτι, που δεν είναι πρόβλημα, αρχίζει και στρώνεται ένα έδαφος ώστε να ακολουθήσουν κατασταλτικές επιχειρήσεις οι οποίες θα παρουσιαστούν ως αν όχι δίκαιες, τουλάχιστον "λογικές".
Το κράτος έτσι, σε μια κατάσταση γενικευμένης ασυνεννοησίας, θέλει να παρουσιάζεται ως ο κατεξοχήν φορέας του ορθολογισμού. Οι μηχανισμοί και τα επιτελεία του, αφού πρώτα έχουν δημιουργήσει ένα χαοτικό σκηνικό με διάφορα προβλήματα χωρίς ακριβείς λύσεις, έρχονται να καθαρίσουν το σκηνικό με τις όχι τόσο όμορφες, όχι τόσο κατανοητές, όχι τόσο αξιόλογες παρεμβάσεις τους - που δεν μπορεί όμως, "από κάπου θα προκύπτουν, αφού αυτοί ξέρουν".
Και να που εδώ επιστρέφει η αισθητική. Το να είσαι με την πλευρά των ορθολογικών, των "έξυπνων" σε μία διαμάχη που μοιάζει αρχικά ακατανόητη, να είσαι με αυτούς που μοιάζουν να ξέρουν, δεν είναι απλώς «ορθολογική» επιλογή, είναι επιλογή αισθητικής τοποθέτησης, είναι πολιτική επιλογή που ψάχνει να συστρατευθεί με αυτόν που έχει τη δύναμη. Γιατί ποιό θέλει να μοιάζει με ηλίθιο υπερασπίζοντας όχι μόνο αυτό που δεν καταλαβαίνει, αλλά και αυτό που έχει κατασκευαστεί ως παράλογο, άρα ως επικίνδυνο; Ποιό θέλει να κινείται άσκοπα και γύρω από το ακατανόητο περιθώριο - με τη δική του πρωτόγονη γλώσσα. Ένα σώμα που ως βρώμικο υπερασπίζεται τη βρωμιά του δεν μπορεί να πει ποτέ κάτι αξιόλογο, το μόνο που μπορεί να καταφέρει ανά καιρούς είναι να πει την δική του μερική αλήθεια και με αυτό τον τρόπο, μέσα από αυτή τη πρωτόγνωρη διαύγεια, να υπενθυμίσει την ανθρωπινότητά του, τα θαμμένα κάτω από τη βρώμα στοιχεία του ορθολογισμού του.
Αυτή η αντιπαράθεση έτσι, είναι δομημένη με ένα τρόπο ώστε να νικάει πάντα αυτός που έχει εξαρχής τη δύναμη να κατασκευάζει το πρόβλημα ως ένα ζήτημα καλού-κακού, καθαρού-βρώμικου, συνειδητοποιημένου-οπισθοδρομικού, έξυπνου-χαζού. Και έχει τη δύναμη γιατί τα υποκείμενα που βάλλονται σε αυτή τη περίπτωση είναι υποχρεωμένα να υφίστανται τον κρατικό μονόλογο που τον οικειοποιείται εύκολα ο πρόθυμος στρατός των αφεντικών, αυτά που έχουν μάθει ότι είναι καλύτερα να είσαι με το νικητή παρά να υπερασπίζεσαι το χαμένο και να γίνεσαι το ίδιο με αυτό.
Καλούμε σε μικροφωνική την Τερταρτη 22/10 στις 6μμ στο προαύλιο επί της Μασσαλίας
Αυτά λίγο πρόχειρα για την αποκατάσταση της βρωμιάς
Αν έτσι ορίζετε την καθαριότητα, να είμαστε για πάντα η βρωμιά αυτού του κόσμου
Οι καλύτερες οχυρώσεις κανουν τα καλύτερα οχυρα
(1) Όχι ότι και αυτές δεν έλειψαν. Ξαφνικά ένα εργοτάξιο ξεπήδησε σε κάθε σκοτεινή γωνιά αυτής της πόλης, φωτίζοντάς τη με τους προβολείς της ανάπτυξης. Γιατί ανάπτυξη χωρίς ορατότητα, χωρίς διαρκή και συνεχή έλεγχο δεν νοείται. Πριν ακόμα όμως από το εργοτάξιο έξω από τη νομική, ο δήμος αθηναίων, σταθερός συνεργάτης των επιτελείων της αντιεξέγερσης, πήρε τη πρωτοβουλία και πετσόκοψε τα δέντρα επί της Μασσαλίας, ανάμεσα στη Σόλωνος και τη Σκουφά. Θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αυτό ήταν το πρώτο μέτρο εξημέρωσης των κοινωνικών σχέσεων γύρω από τη νομική μέσω της εξημέρωσης του περιβάλλοντός τους; Αν ναι, ας κοιτάξει κάποιο τώρα, ακόμα και δύο χρόνια μετά, το πεδίο ορατότητας από την Σκουφά προς την είσοδο της νομικής επί της Μασσαλίας, έναν ορίζοντα που «άνοιξε» αυτή η κατά τα άλλα ουδέτερη πολιτική αντιαισθητικού "καλωπισμού".
(2) Το προαύλιο επί της Μασσαλίας είναι διαχρονικά στο στόχαστρο της πρυτανείας. Πρώτα κλείνανε τις πόρτες και τα ρολά από το μεσημέρι. Μετά άρχισαν να πετάνε τα αποφάγια των μεταπτυχιακών στο προαύλιο - και εμείς απορούσαμε ποιο μπορεί να κάνει όλο αυτό το χαμό, μέχρι που είδαμε να εκσφενδονίζονται τα πλαστικά μίας χρήσης από τον 3ο προς το προαύλιο. Μετά βγάλανε όλα τα παγκάκια χωρίς να τα αναπληρώσουν - κάτι που απάντησαν τα καλιαρντά μεταφέροντας τα καθίσματα που τοποθέτησαν βίαια στον χώρο τους από την πρυτανεία, στο προαύλιο. Και τέλος, εκκενώνοντας το ΑΚΝ και κλειδώνοντάς το μια και καλή, κόβοντας πόμολα, τοποθετώντας λαμαρίνες και κλείνοντας τις δύο από τις τρεις εισόδους/εξόδους των κτιρίων. Ταυτόχρονα, "απαγορεύεται" καθε είδους υλικής πολιτικής έκφρασης: το καινούριο ΦΕΚ μας λέει ότι απαγορεύονται και ως εκ τούτου θα αφαιρούνται αμεσα οι αφίσες, τα πανό, τα τρικακια και τα συνθήματα στους τοίχους. Με αλλα λόγια, σιγα σιγα μεταπολίτευση τέλος, ολοκληρωτική/αυταρχική/απόλυτη ποινικοποίηση της πολιτικής μας υπόστασης ξανά. Βέβαια, τα σκουπίδια του τρίτου μαγαζιού της Τύρου δεν φαίνεται να ενοχλούν και τόσο την αποστειρωμένη αισθητική του Γερασιμου (Σιασος), του Νικολακη (Ηρειώτης), του Κωνσταντίνου (Χριστοδούλου), της Σοφιας (Παπαϊωανου) και των λοιπών παρατρεχαμενων.
Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής, 19/10/2025