Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2017 στις 20.00
Αφιέρωμα στο σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο
Από την επόμενη Κυριακή 26/11 και για τις επόμενες πέντε Κυριακές, η ομάδα προβολών ξεκινάει ένα αφιέρωμα στον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο.
Από τις μυστηριώδεις σεκάνς του Νικολαϊδη, στις φροϋδικές συζητήσεις του Λάνθιμου, από το νοσταλγικό του Αγγελόπουλου και του Βούλγαρη, στο οριακό του Οικονομίδη. Διαδρομές που τέμνονται ενώ παραμένουν παράλληλες. Διαδρομές που θα κληθούμε να ακολουθήσουμε, να ερμηνεύσουμε και στο τέλος απλά να απολαύσουμε.
Για τις επόμενες 5 εβδομάδες, η ομάδα προβολών της εργατικής λέσχης, θα προσπαθήσει να διεισδύσει στον κόσμο του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Έναν κόσμο ρευστό και υπό διαμόρφωση, όπως άλλωστε και η σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Έναν κόσμο που εμφανίζει επιρροές από όλες τις πτυχές της εποχής που διανύουμε: οργή, πένθος, ανούσια προσπάθεια, χαμένη ελπίδα, ωμότητα, κυνισμό.
Ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος, σπάνια αντιμετωπίζεται ως ολότητα και ακόμη σπανιότερα έχει μελετηθεί ως τέτοια. Έχει θολά εναρκτήρια όρια, τα οποία είναι δόκιμο να τοποθετηθούν στην δεκαετία του 80' όπου παρατηρείται μια πρώτη πειραματική προσέγγιση (Τα κουρέλια τραγουδάνε ακόμα, 1979 Ν. Νικολαΐδης) στον κινηματογράφο και η κατασκευή μιας ιδιαίτερης φιλμικής γλώσσας με σαφείς αναφορές στην γαλλική αβάν-γκαρντ.Σκηνοθέτες που ξεχωρίζουν αυτή την εποχή είναι μεταξύ άλλων ο Νικολαΐδης, ο Κολλάτος, ο Κανελλόπουλος και ο Σφήκας με επιρροές από τον Άντι Γουόρχολ. Παράλληλα με την συγκεκριμένη προσέγγιση, αναπτύσσεται και ένα πιο αποστασιοποιημένο αφηγηματικό στυλ, επηρεασμένο από το θέατρο της αποστασιοποίησης του Μπρεχτ. Κύριοι εκπρόσωποι αυτού του ύφους είναι οι Βούλγαρης, Αγγελόπουλος και Φέρρης, οι οποίοι επηρεάζουν ένα ολόκληρο κινηματογραφικό ρεύμα στην Ευρώπη.
Μπαίνοντας στον 21ο αιώνα ο ελληνικός κινηματογράφος αφήνει πίσω του την αποστασιοποίηση και γεμίζει με οργή και ανθρωποκεντρισμό. Ορόσημο για το συγκεκριμένο στάδιο αποτελεί η ταινία Σπιρτόκουτο (2002) του Γιάννη Οικονομίδη, τον οποίο πλαισιώνουν σκηνοθέτες όπως ο Κούτρας και ο Τσιώλης με ιδιαίτερα σαρκαστικά στοιχεία. Επηρεασμένος από μια κοινωνική πραγματικότητα της οποίας το παρόν και το μέλλον διαγράφονται δυστοπικά, ο ελληνικός κινηματογράφος εμφανίζει νέα αφηγηματικά χαρακτηριστικά με επιρροές από το θέατρο του παραλόγου και τον Μπέκετ. Χαρακτηριστικότερος εκπρόσωπος, πάντα με μία δόση βρετανικού μαύρου χιούμορ και διογενικής ειρωνείας, ο Γιώργος Λάνθιμος που μαζί με τον Ευθύμη Φιλίππου επιστρέφουν σε ανέπαφες -για ένα διάστημα- θεματικές όπως η οικογένεια, οι σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις και η ανθρώπινη ύπαρξη. Αντίστοιχα κινείται και η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη (Chevalier, 2014).
Όλοι οι παραπάνω δημιουργοί -καθώς και τόσοι οι άλλοι που δεν αναφέρθηκαν- δεν συνθέτουν ένα υφολογικά και στιλιστικά ενιαίο κινηματογραφικό ρεύμα όπως συνέβαινε με τους σκηνοθέτες του σκανδιναβικού δράματος ή της γαλλικής νουβέλ βαγκ. Παρόλα αυτά είναι βαθιά επηρεασμένοι από την κίνηση της ελληνικής κοινωνίας και τις προβληματικές της. Παρατηρώντας κανείς τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο από τον Αγγελόπουλο ως τον Λάνθιμο -ακόμα και αν δεν εντοπίζει κοινά δομικά χαρακτηριστικά- παρατηρεί την ίδια την ελληνική κοινωνία να διαμορφώνεται.
Ομάδα Προβολών Εργατικής Λέσχης Νέας Ιωνίας
Πρόγραμμα Προβολών:
- 26/11 "Πρωινή Περίπολος" (1987) Ν. Νικολαΐδης
Λίγα λόγια για την ταινία από τον σκηνοθέτη της:
"Σε μια έρημη και κατεστραμμένη πόλη, μια γυναίκα βαδίζει ολομόναχη. Προσπαθεί να διασχίσει την απαγορευμένη ζώνη και να φτάσει στη θάλασσα. Παντού παραμονεύουν παγίδες και η Πρωινή Περίπολος την παρακολουθεί. Οι μηχανισμοί της πόλης λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Ηλεκτρονικές φωνές καλούν τους ανύπαρκτους πολίτες να εγκαταλείψουν την πόλη.
Το σύστημα επικοινωνίας δουλεύει, οι κινηματογράφοι προβάλουν ταινίες, οικεία πρόσωπα μιας περασμένης εποχής γεμίζουν τις τηλεοπτικές οθόνες. Ένας άντρας, από τους λίγους επιζώντες, που τώρα φρουρεί την πόλη, εμφανίζεται ξαφνικά κοντά της. Την βοηθάει να φτάσει εκεί απ' όπου κανείς δεν γύρισε για να πει αν στ' αλήθεια υπάρχει…. στη θάλασσα. Θα πλησιάσουν ο ένας τον άλλον, θα προσπαθήσουν να θυμηθούν το παρελθόν. Θα ξετυλίξουν μαζί το κουβάρι της μνήμης που μπλέχτηκε στη διάρκεια ενός ολέθρου.
Μια σχέση βίας και θανάτου, μια ιστορία αγάπης σ' έναν αβάσταχτο κόσμο, τι νόημα μπορεί να έχει…"
- 03/12 "Το βλέμμα του οδυσσέα" (1995) Θ. Αγγελόπουλος
- 10/12 "Όλα είναι δρόμος" (1998) Π. Βούλγαρης
- 17/12 "Άλπεις" (2011) Γ. Λάνθιμος
- 24/12 "Το μικρό ψάρι" (2014) Γ. Οικονομίδης